FRİGYA'DAN (KÜTAHYA VE AFYON) ADAK STELLERİ, ANADOLU MEDENİYETLER MÜZESİ, ANKARA

İnsanlar çok eski dönemlerden beri isteklerini ya da minnettarlıklarını ifade etmek amacıyla tanrı ve tanrıçalara adaklar sundular. Bu tür adaklar, Roma dönemi'nde (MS. 2 ve 3. yüzyıl) genellikle küçük mermer adak stelleri şeklindeydi.

Anadolu Medeniyetler Müzesi çoğunluğunu 1964-1966 yılları arasında satın alma olarak kolleksiyonuna kattığı be tür stellerin zengin bir kolleksiyonunu oluşturdu. Stellerin geniş yerleri Afyon ili'nin Emirdağ ilçesi yakınındaki Kurudere Köyü ve eskiden Abya (Appia Antik Kenti) olarak anılan Pınarcık yakınlarıdır.
Antik dönemde köylüler bu stelleri, başta Zeus olmak üzere ; Zeus Alsenos, Zeus Petarenos, Zeus Ampelikos, Zeus Ampeleites ve Zeus Thallos gibi, yerel tanrılara adıyorlardı. Kullanılan sıfatların çoğu bu yerel tanrıların özel işlevlerine işaret ediyordu. Örneğin, Zeus Ampeleites ve Zeus Ampelikos "bağların koruyucusu" iken Zeus Thallos "genç fidanların koruyucusu" Zeus Alsenos ise "kutsal korulukları kollayan" idi. Başka sıfatlar ise öz Anadolu'lu yer adlarından kaynaklanıyordu, Zeus Petarenos gibi.
Bunun yanı sıra bu tanrılar, köylülerin veya çobanların sıklıkla sağlıkları ya da hayvanları ile ilgili gündelik sorunlarına çare bulmak gibi, daha genel amaçlara da hizmet ediyorlardı. Bu tür sorunlar steller üzerinde, vücudun çeşitli kısımlarının (gözler, kollar, bacaklar, eller, göğüs vb.) kabartmalarıyla gösterilirdi. Bunlardan başka tarım aletlerinin betimlemeleri veya yalnızca yazıtlı steller en çok karşılaşan örnekler arasındadır. Bazen keçeden yapılmış kapüşonlu pelerinleriyle çobanlar da bu tür steller üzerinde resmedildi. Özellikle sabana koşulmuş bir çift öküz veya katırlar sıklıkla betimlenen hayvanlardı.