Adatepe Zeytinyağı Müzesi / Küçükkuyu / Çanakkale -İzmir karayolu
Çanakkale-İzmir karayolu üzerinde Küçükkuyu kasabasının girişinde yer alan Adatepe Zeytinyağı Müzesi.
Müze Dükkanından taze zeytin, zeytinyağı, doğal sabun ve özgün olarak tasarlanmış çeşitli mutfak aksesuarları ve kitaplar alabilir, Adatepe Mutfak'ta çay ve kahve çeşitleri, soğuk ve taze meyve suları ile tümü doğal malzemelerle hazırlanan yerel zeytinyağlı yemekleri tadabilirsiniz.
Müze haftanın yedi günü 09.00-17.30 saatleri arasında açık olup, giriş ücretsizdir.
Adatepe Zeytinyağ Müzesi
Adres: Eski Sabunhane Binası, İlkokul yanı. Küçükkuyu-Çanakkale
Tel: (0286) 7521303- 7521330
E-mail: adatepe@adatepe.com
Refika'nın Öyküsü
Adatepe Köyünde 19 yüzyıl sonu ve 20.yüzyıl başında 'Refika' takma adıyla bir Rum güzeli yaşarmış. Köyün Rum ve Türk cemaati arasında çok sevilen Refika hem güzel hem de çok neş'eli bir kızmış. Düğünlerde şarkılar söyler, çok da güzel dans edermiş. Refika'nın güzelliği ve iyilikseverliği Adatepe köyünün yanısıra çevre köylerde de dillere destan olmuş. Özellikle zeytin zamanı Refika'nın çalıştığı tarlalarda köylüler hem zeytin toplar hem de Refika'nın şarkılarını dinlermiş. Düğünlerde mutlaka Refika baş misafir olarak çağrılır ve kendisine şarkı söyletilip, dans ettirilirmiş.
RefikaBirinci Dünya savaşına kadar iki cemaat Adatepe köyünde barış içinde birlikte yaşarmış. Ancak Savaş Tüm Anadolu'da olduğu gibi Adatepe köyüne de felaketler getirmiş. Savaşla birlikte Köyün Rum ve Türk cemaatleri arasında önceleri soğukluk daha sonra karşılıklı çatışmalar baş göstermiş. Tüm bu kargaşaya rağmen Refika yine de Türkler arasında sevilmeye devam etmiş ancak ne var ki savaş sonunda Türk ve Yunan hükümetleri arasındaki anlaşma sonucunda Refika da diğer Rumlarla birlikte köyü terk edip, Yunanistan'a yerleşmek zorunda kalmış.
Refika'nın köyden ayrılışı Türkler arasında büyük bir üzüntüye yol açmış. O gittikten sonra bile onun adına türküler yakılmış ve her fırsatta, özellikle düğünlerde onun türküsü okunup, onun adına danslar edilirmiş. Bu gelenek Adatepe köyünde hala devam etmektedir.
Refika'nın efsanevi öyküsünü biz köyün en yaşlısı olup üç sene önce vefat etmiş olan Abdi Amca'dan dinledik. Daha sonra Yunanistan'ın Sakız adasına yerleşmiş olduğu ve Yunanistan'ın ilk güzellik kraliçesi seçildiği yönünde efsaneler anlatılan Refika'nın izini bulabilmek için Sakız adasına yaptığımız bir seyahatte kendisine ait herhangi bir ipucu bulamadık. Ne var ki, tesadüfen bir antikacıda bulduğumuz bir resimdeki kızın güzelliği ve yüzündeki ifade bizi derinden etkiledi. 'Bu kesinlikle Refika olmalı' diyerek resmi alıp köye getirdik. Adatepe'nin yaşlılarına resmin Refika'ya ait olabileceğini söylediğimizde, göz yaşlarını tutamayıp heyecanla ' Evet! Bu o' dediler. Biz de çağlar boyunca insanlar güzellik ve sağlık veren saf ve doğal Adatepe zeytinyağlarının alamet-i farikası olarak Refika'nın resmini etiketimizde ölümsüzleştirmeye karar verdik.
Cato'dan Romalı zeytincilere öğütler
Cato; On Agriculture ( Ziraat Üzerine ) adlı kitabında zeytinciler için bir kısmı buğün de çok değerli olabileçek bilgiler vermektedir. Her şeyden önce zeytin dikmeye elverişli arazi batıya bakmalı ve güneşe açık olmalıdır. Cato içinde buyday da yetiştirilmesi düşünülen iyi bir çiftçilik için zeytin ağaçları arasında uygun aralığın bir yöne doğru yirmi metre, diğer yöne doğru da yirmibeş metre olması gerektiğini söylemiştir. Zeytin bahçesinin ikiye ayrılıp farklı bakımlar uygulanarak her sene bir yarıdan ürün alınacağını ve yok yılının getireceği ekonomik yıkımın önüne geçilebileceğini öne sürmektedir. Cato ideal bir çiftçilikte zeytinyağı baskı faaliyetlerinin kendi içinde yapılması gerektiğini savunur. İdeal birim olarak kabul ettiği yüzyirmi Iguera'lık ( otuz bin metreküp ) bir çiflik için zeytin hasat döneminde iki baskı takımının hazır olması gerekmektedir. İkiyüzkırk Iguera'lık bir zeytin bahçesi için ise beş tam teşekküllü baskı takımı önerir ve orta büyüklükte sayılabilecek bu ölçekte bir çiftlik ve yağhanesi için gerekli insan gücü ve gereçlerinde ayrıntılı bir listede verir.
** Bir kahya, bir ev hizmetlerine bakan görevli, beş işçi, üç yardımcı işçi, bir katırcı, bir domuz çobanı, bir koyun çobanı : Toplam onüç kişilik bir ekip.
** Üç çift öküz, gübre taşımak için üç eşşek, değirmen için bir eşşek, ve yüz koyun
** Beş tam baskı takımı, altıyüz litrelik bir kapaklı bakır kazan, üç demir kanca, üç su kabı, iki huni, bir adet yüz litrelik kapaklı bakır kazan, bir küçük tas, iki yağ küpü, oniki litrelik bir küp, üç kepçe, bir su kovası, bir çanak, bir küçük maşrapa, bir ibrik, bir tabak, bir yuvarlak tas, bir sulama kabı, br kepçe, bir mum, bir ölçek kabı, üç büyük el arabası, altı pulluk takımı, üç boyundurluk, altı koşum takımı, bir tapan, dört tezek sepeti, 3 tezek kovası, eşekler için üç semer, üç semer yastığı.
** Araçlar ; sekiz yaba, sekiz çapa, dört bel, beş kürek, iki adet dört dişli tırmık, sekiz tırpan, beş hazır çengeli, beş budama kancası, üç balta, üç takoz, bir el değirmeni, iki maşa, bir ocak süngüsü, iki mangal, dişli tırmık, yüz yağ küpü, oniki güğüm, üzüm küspesi için on küp, yirmi buyday küpü, on büyük küp, bir yıkama leğeni, bir çamaşır leğeni, iki su haznesi, küpler ve taşlar için çok sayıda kapak.
Romalılar zamanında zeytincilik hakkında bize eşşiz bilgiler veren Cato ayrıca günümüzde bile kullanılabilecek örnek birer '' Çiftlik sahipleri için zeytin toplayan işçilerle sözleşme '' '' Çiftlik sahiplerinin yağhane sahibiyle sözleşmesi '' ve '' Zeytin icar sözleşmesi '' bırakmıştır.
